Galdetu kontsultorioan
Nerea
Aisialdia
Galdera
Zer erantzun guraso euskaldunak (etxeko hizkuntza euskara dute) dituen 6-7 urteko haur batek euskara gaztelania baino zailagoa dela esaten dizunean? Testuingurua: eskola bateko ikasgela, 24 haurretatik 3-4 haurren gurasoak soilik dira euskaldunak eta beraien artean erabat gaztelaniaz egiten dute
Kaixo, Nerea:
Beharbada hizkuntzak nola ikasten ditugun ikusarazi beharko genioke, eta bere zein ikaskideen erraztasunaz eta zailtasunaz hitz egin.
Ikaskideek etxean gaztelaniaz egiten dute, ikasgelan irakasleagandik euskara eta ikaskideengandik gaztelania jasotzen dute, eta –atrebentzia pixka batekin– kalean euskara hutsezko harreman gutxi izango dituztela esatera ausartuko naiz. Hizkuntza ikasteko erabili egin behar da; ez badute erabiltzeko saiakera egiten, ezin dute ikasi. Hori ulertarazi behar diogu.
Bestalde, pentsarazteko garaia ere badu, arrazonamenduan sartuta, bere kezkak jaso ditugula adierazi behar diogu eta bere ondorioak ateratzen laguntzeko galdera aproposak egin; galderak jaso dituela ziurtatuko dugu eta behar duenean erantzunak bilatzen lagunduko diogu.
Zergatik esaten duzu hori? Zuri gehiago kostatu zaizu euskara ikastea? Nori kostatu zaio? Nola ikasi dute lagunek? Non? Norekin? Non eta noiz erabiltzen dute euskara? Euskaldunok zertan laguntzen diegu? Eta lagunek sekula ez balizute gaztelaniaz egin, ikasiko zenuke? Zergatik uste duzu euskara zaila dela pentsatzen dutela? Zu ados zaude? Zuretzako ere horrela da?...
Euskara eta beste hizkuntzak ez dira errazagoak edo zailagoak, errazago edo zailago ikasten ditugu testuinguruaren baitan.
Bide batez, ikaskideek errazago ikas dezaten, gure esku zer dagoen ikusten lagun geniezaioke.
Elkarrizketa polit bat duzu aurretik!
hitzartzen 2019-02-26
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Izar
Familia
Galdera
Nire bikotea euskaldun berria da. Nire gurasoekin saiatzen da euskaraz egiten, dakiena euskaraz esaten die. Baina nire gurasoek sarri gaztelaniaz erantzuten diote. Zer egin dezaket? zer esan nire gurasoei?
Kaixo Izar!
Zure galdera irakurrita bi mailatan lan egin behar duzula esango nizuke: zure bikotearekin, alde batetik, eta zure gurasoekin, bestetik. Zure bikotearekin zer egin behar duzun? Bere ahaleginean eutsi diezaiola zaindu, aldian-aldian aitortza eginez, eta ahul uneetan babesa eta laguntza emanez. Bigarrenik, zure bikotearekin eta gurasoekin gaia mahai gainera atera eta gurasoen portaera horren atzean zer dagoen ulertzen saia zaitezkete. Zure gurasoak oso ohituta daude euskaraz egiteko zailtasunak dituenari gaztelaniaz egiten. Oso ondo ikasita daukate hori, urte luzez ikasitako portaera bat da eta oso arrunta hizkuntza gutxituetako komunitateetan. Azken batean, aurreiritzi oker batean oinarritutako portaera da: hitz egiteko zailtasunak dituenari, trantze estua ez pasa araztearren, gaztelaniaz egiten dio euskal hiztun askok. Kontua da, hizkuntza bat ikasi nahian ari den orok zure bikotea pasatzen ari den fase hori igaro beharra daukala eta, gurasoekin, ideia hori ulertarazten saiatu beharko zenuke eta, ahal duten neurrian, zure bikotearen mintzalagun eta ikasketa prozesuan indargune bihurtu. Jarraitu ahalegintzen emaitzak ikusten ere aurki hasiko zarete eta.
hitzartzen 2019-02-18
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Txerra
Lagunartea
Galdera
Lagun batekin aldatu egin dut hizkuntz ohitura. Orain euskaraz ari gara gure artean gehienetan. Kontua da aurrekoan gu biok beste lagun batekin egon ginela. Nik biekin, bakoitzarekin nagoenean euskaraz egiten dut, baina hirurok elkarrekin gaztelaniaz aritu ginen eta, gainera, ohitura aldatu dudan lagun hori oso gustura sumatu nuen. Ni, ostera, ez. Gorputz sentsazio txarra geratu zitzaidan gainera.
Kaixo Txerra!
Hasteko, lehen bi esaldiei erreparatuta: bejondeizuela bioi!, baieztapen bikaina da, bioi onura ekarriko dizuena, gainera. Batetik, zeuk zeure hizkuntza erabiltzeko hautuari lasai, natural, helduko diozulako; eta, bestetik, aldatu duzun lagunari ondo etorriko zaiolako euskaraz jario hobea lortzeko eta hori onuragarri gertatuko zaio epe ertain-luzera: hizkuntza bat menderatzea beti izango baita norbere burua aberastea!
Bigarren zatian irakurritakoaren arabera, berriz, sentsazio txarrak gailendu zaizkizula diozu... Lasai, motel! Inork ez du esan hizkuntza ohiturak aldatzeko bide hau erraza eta arantzarik gabea izango zenik eta. Ez daukazu zeure burua zigortu beharrik, behin hirugarren bat sartu eta gaztelaniaz amaitu baduzue. Eta ez kezkatu lagun hori gustura sumatu baduzu, horiek susmoak baino ez daitezke izan eta...
Egoera ondo bideratuta daukazu, biekin euskaraz egiten duzula aitortzen duzulako, bakarka ari zarenean... Hirurok elkartzen zareten hurrengo aldian eutsi zeuk euskarari, ulertzeko gai badirela ziur dakizulako eta gero behatu beraien jokabidea. Oro har euskaraz ari badira, ondo!, bide onean zoazte. Aldiz, gaztelania gehitxo erabiltzen dutela iruditzen bazaizu, une egokia gertatzen denean, gaia atera dezakezu hiruron artean hitz egiteko. Nola sentitzen da bakoitza euskaraz ari denean? Zer mugitzen zaio bakoitzari barruan? Euskaraz ari bada zerbaiten beldur bada?
Azkenik, hizkuntza ohiturak aldatu dituzun horrekin egin duzun moduko tratuak egin ditzakezue hirukotean zaudetenerako, kide bakoitzak bere neurriko konpromisoak hartuz eta irizpide komun batean erabateko adostasuna duzuela ziurtatuta. Alegia, inork inor ezin duela hizkuntza aldatzera behartu.
Bazoazte bidean, Txerra. Eustea da kontua eta, mendian gora bezala, tarteka gelditu igotakoa aitortuz eta aurrera segitzeko indarrak hartuz... Gailurrera heldutakoan sari ederra izango duzue gozatzeko eta.
hitzartzen 2019-02-07
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Jose Ignazio
Lagunartea
Galdera
Hamabigarren egunean, oraindik kezka hauek sorten zaizkit:
Edozein egoeratan (linguistikotan) euskara hutsean natural egiteko nola amore ez eman eta nola boteretu? Hizkuntza hautua negoziatu gabe nola jarraitu gurean natural?
Eta nola jarri solaskideak “dantzan” hizkuntzen gaien inguruan hitz egiteko?
Kaixo lagun:
Egoera batzuetan, ziurrenik, ezin izango dugu. Hitz egitea ez dago gure baitan bakarrik, solasa da, biren artekoa gutxienez; beraz, besteak ez gaituela baldintzatuko pentsatzea, iruzurra litzateke. Egoera bakoitzean bakoitzak nahi duena egiten ikas genezake, hori bai.
Harreman berrietan gakoa izango da hasierako momentua; harremanaren arau ez esplizituak proposatzeko momentua da, gogoa erakusteko momentua. Hor eutsi behar diogu, nahi dugunaren alde egin. Hori da kostatzen zaigun momentuetako bat. Gehiengoak urteetan izan dugun portaera hizkuntza hegemonikoaren aldekoa izan denean, bestelako harreman eredu bat nahi izatean eta gure erabakia dela jakitean, gure baitako aurreiritziak gainera etortzen zaizkigu eta estutu egiten gara.
Erabakia hartu behar dugu; aurretik hartuta badugu, hobeto. Zer nahi dugu, zer nolako harremana izan nahi dugu parean dugun pertsonarekin?
Euskaraldian hainbat harreman aldatu ditugu eta aldaketak kontziente egiten saiatzea lagungarria izan daiteke. Aldaketetan zerk lagundu digun identifikatu, nola egin ditugun identifikatu eta, beharbada, gure egiteko moduak ikusiko ditugu.
Nola boteretu? Jaso izandako arrakasten zerrenda. Jaso deseroso sentitu eta aurrera begira erosoago bizi izandako harremanak; ekarri gogora lorpenak eta lorpenak izan bitartean izan dugun bilakaera emozionala. Denbora tarteen kontrola izateak ere lagunduko digu harreman modu berrietan arreta jartzen, indarra bilatzen eta eusten. Inertzia zaharrak apurtzeko eta berriak eraikitzeko denbora behar dugu, bakoitzak berea eroso sentitu artean. Egindako aldaketek zenbat denbora eskatu diguten jasotzeak ere perspektiba errealistagoak egiten lagundu eta pazientziaren zakua elikatuko ditu.
Izan presente gure erabakiari erantzuteaz ari garela; beharbada ez da bestearen gogoa, beharbada harritu egingo da, beharbada zaila egiten zaio… Gure solaskideari harreman hizkuntza aldatzera goazela kontura dadin eta onar dezan denbora ematen ikasteak gure portaerari hauspoa emango dio, indarra emango digu.
Pentsamenduak ere lagun dezake: “hara, honi ere arraroa egiten zaio” pentsamenduari “baina gero ohitzen dira” gehitu diezaiokegu; “hau deseroso dago” pentsamenduari “denbora emango diot ohitu dadin” gehitu diezaiokegu.
Behar izanez gero, erantzuna presta dezakegu: “ni ahobizia naiz”. Uste dut asko errazten digula azken hilabeteetan gorpuztu den rolaren definizioak, azalpen sakonagoetan sartu gabe, gure intentzioa erakutsiko du; nor naizen baino, nola jokatzen dudan azaltzen du.
Hizkuntzen gaien inguruan hitz egiteko aukerak anitzak dira, hizkuntzen bueltan asko direlako heldulekuak. Errazena inplikazio pertsonaleko gaietatik hastea da, norberaren ezinetatik, kezketatik edo lorpenetatik. Eta garai honetan, akaso, errazena jendearentzako, freskoena, Euskaraldiari eustea izango da. Hortik tiraka, pertsonez, komunitateaz, rolez, munduko hizkuntzen aniztasunaz eta dauden errealitate anitzaz hitz egin dezakezue, hizkuntzaz eta generoaz (euskaraldian 2/3 emakumezkoa izan da), adinaz (jubilaziotik aurrera ahaleginetarako gogo gutxi edo mezua ez da heldu)…
Zer egin nahi dugun identifikatu, bizitzako beste gai batzuetan aldaketak egin nahi ditugunean nola jokatzen dugun pentsatu eta modu propioak hizkuntzara ekartzen saiatu.
Helburu lorgarriak jarri, gertuen dugun urratsa identifikatu eta ekin. Erronka etengabe berritzean datza bidearen arrakasta.
hitzartzen 2018-12-18
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Joana
Familia
Galdera
Kaixo, lagunok:
Nire ahizpa kezkatuta dago, bere 16 urteko semeak gazteleraz hitz egiteko jario bizirik ez duelako. Euskara eta ingelesa primeran hitz egiten ditu. Gaztelera ere dena ulertzen du eta hitz egiteko gai ere bada, nahiz eta hanka sartzeren bat edo beste egin hitz egiterakoan. Hausnarketa edo gomendiorik partekatzeko?
ANIMO!
Kaixo, Joana:
Normala da gure seme-alaben hizkuntza ezagutzak kezka sortzea. Kontuan hartu behar dugu pertsona batek dakizkien hizkuntza guztiak ez dituela modu berean menperatuko. Beti egongo da baten bat erosoago egiten zaiona, hainbat arrazoirengatik: bere lehen hizkuntza delako, bere bizitzan gehien erabiltzen duena delako eta abar. Hortaz, ez gaitu harritu behar 16 urterekin (eta baita helduagotan ere) hizkuntza batean erosoago aritzea, jario biziagoa izatea hizkuntza horretan besteetan baino. Era berean, hizkuntzen jabetzeak erabilerarekin lotura zuzena du. Beraz, zure ahizparen semeari dagokionez, gerta daiteke orain gaztelaniaz jario bizirik ez izatea, bere testuinguruan batez ere euskara erabiltzen duelako, baina beharra sortzen bazaio, bizitzak gaztelania gehiago erabili behar duen testuinguru batera eramaten badu, ziur gaude ikasiko duela, beharra motibazio iturri handia delako eta berak hizkuntza bere baitan duelako, ez da hutsetik hasiko hizkuntza hori menderatzen. Garrantzitsua da kontuan hartzea 16 urterekin ez dela hizkuntzen jabekuntza amaitzen, bizitza osora zabaltzen dela eta gure beharren araberakoa ere badela. Gaztelania hobetzeko erraztasun handiak dauzkagu, gaztelaniaren presentzia soziala oso handia baita.
Joana, zure ahizparekin hausnarketa honen inguruko zerbait gehiago nahi baduzu, irakurgai hau gomendatzen dizugu: David Anaut-en Argiak eta itzalak euskararen lurraldean euskararen etxean, gazi-gozo (8. Atalean jorratzen da gai hau). Bertan Leitzako kasua aztertzen bada ere, artikuluan esaten den bezala, zure ahizparen kezka arnasgune diren hainbat herritako gurasoen artean agertu izan baita. Hausnarketarako baliagarria izango zaizuelakoan gaude.
hitzartzen 2018-11-28
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Leire
Lagunartea
Galdera
Kaixo
Azken aldian errepikatu zaidan egoera bat: bi haur euskaldun (4 urtekoak), bata familia euskaldunekoa (nire alaba) eta bestea erdaldunekoa.. parkean elkartzen dira sarri eta gehien-gehienetan, bien arteko elkarrizketa euskaraz hasita ere, berehala gaztelaniara salto egiten dute
Zergatik errepikatzen da haurren artean ere, helduen arteko portaera hori? Eta zer egin dezaket eragiteko?
Nik nire haurrarekin hitz egiten dut, galdetzen diot zergatik egiten duen bere lagunarekin gaztelaniaz, biak eskolan gelakideak izanda… baina ez dakit ondo ari naizen
Kaixo, Leire:
Askotan aldameneko portaerak errepikatzen ditugu ia konturatu gabe; nabarmenagoa zaigu haurren kasuan, beren erreferentziazkook portaera horiek ditugunean. Helduok nekez egiten dugu hizkuntza banatan eta haurrek ez dute ikasi nahi dutena egiten. Euskaldunok ikasi dugu hizkuntza aldatzen, ez erdaldunek. Hortaz, behaketa pixka batekin eta imitatzeko joerarekin, erantzuna badugu.
Seme-alabekin gaiari buruz hitz egitea da gure aukera, gaiari buruz gogoeta egiten laguntzea. Zein mezu helarazi nahi diegun jakitea da erronka zailagoa.
Zergatik galdetuta gerta daiteke erantzuna ez jakitea eta elkarrizketan estutzea. Errazago izan daiteke gugan ikusten duen antzeko portaera bati buruz hitz egiten hastea, nola sentitzen den badakigula adieraztea eta zertaz ari garen ulertzea. Guk noiz eta zergatik egiten dugun azaldu diezaiokegu eta euskarari eusteak duen balioa eta zertarako balio dezakeen ikusten lagundu.
Ziurrenik, adin horretan, egoera bakarrik kudeatzen ikasi nahi du. Guk presentziaz eta konstantziaz jokatu eta egoerak ulertzen eta esan ezin duena esaten lagun diezaiokegu. Nor den eta nola komunikatzen den gogoraraztea dagokigu (“guk euskaraz egiten dugu badakigulako; nik euskara dakiten lagunekin euskaraz egiten dut; zuk euskara dakiten zure lagunekin ere euskaraz egiten duzu”), errekonozitzea bere ezina, laguntza eskaini eta hizkuntza-jokamolde bat eskatzea (“badakit batzuetan kosta egiten zaizula eta ez zarela konturatzen beste batzuetan; eusteko laguntza behar baduzu, nik lagunduko dizut”; ”nire lagunari zure lagunari bezala pasatzen zaio eta erdarara pasatzen da; nahi duzu ikusi guk nola hitz egiten dugun?”).
Hizkuntzekiko lilura landu dezakegu, besteei berak erraz egiten duen euskararekin laguntzeko proposatu, hizkuntzak bere beharrak nola asetzen dituen konturarazi.
Eta nola ez, elkarrekin daudenean, biekin batera hitz egin dezakegu, epaitu gabe, errietarik egin gabe eta eusteko lagungarriak proposatuz.
hitzartzen 2018-11-23
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Olatz
Lagunartea
Galdera
Egun hauetan hizkuntzen erabileraren inguruko hainbat elkarrizketa suertatu zaizkit inguruan. Horietako batean lagun batek hau esan zidan: “Tú has tenido la suerte de ir a la ikastola. Yo no”. Ez nuen jakin zer erantzun
Egun on, Olatz:
Arrazoi duela esaiozu. Etxean, herriko plazan edo eskolan ikasi dugunok ezin dugu jakin zer den euskara ikasi behar izatea. Kanpotik ikusten ditugun ahaleginaz, ilusioaz, ezinaz, etsipenaz eta lorpenaz hitz egiten dugu euskara heldutan ikasi dutenekin, baina ez dakigu zer den heldutan herrikideek hizkuntza batean hitz egiten dutenean ez ulertzea. Ez dakigu zer den euskaldun sentitzea eta euskara ez ulertzea.
Ikasteak eskatzen duen ahaleginak atzera egiten digu batzuetan eta inkoherentziaz bizi dugu euskaraz bizi nahi izatea. Ez da leku erosoa hori.
Olatz, elkarrizketaren abiapuntuaren arabera, hainbat norabidetan jar dezakezu gaia:
- Eta orain zer egin nahi zenuke? Zertan lagun zaitzaket?
- Zer da nik ulertzen ez dudana, ikusten ez dudana? Zer esan nahiko zeniguke euskara txikitan jaso dugunoi?
- Ikasi egin nahi duzu? Zerk lagunduko lizuke euskara ikasten hasteko?
hitzartzen 2018-11-22
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Xabi
Lan eremua
Galdera
Lanean, bazkaltzeko kuadrilatxo bat elkartzen gara. Gutako batek ez du euskararik ulertzen eta ondorioz, elkarrizketa guztiak gazteleraz izaten dira.
Euskaraldiaren bueltan, zalantza sortu zait nola kudeatu egoera hau.
Eskerrik asko
Kaixo, Xabi:
Ezkutuan dauden horrelako egoerak azaleratzen lagunduko du Euskaraldiak. Zenbatetan gertatzen zaizigu antzerakoak eta isilpean pasatzen uzten ditugu, ezer esan gabe, baina gure barnean sentipen gaziekin? Bada, Xabi, Euskaraldiak aukera ezin hobea emango dizu gaia mahai gainean jartzeko eta mahaiaren bueltan zaudeten guztion artean (euskararik ulertzen ez duen lagun horrekin ere) Euskaraldiko tarte horretan nola joka dezakezuen adosteko. Alde bateti, euskara ulertzen ez duen horri azaldu diezaiokezue Euskaraldia zer den, zer nolako konpromisoak hartzen diren eta horrek balkatzeko tarte horretan zer nolako eraginak izango dituen. Horrela, denon artean hortik aurrerako jokaera arau berriak adostu ditzakezue. Ulermen gaitasunik ez badu, berari zuzentzerakoan gaztelaniaz egin ahalko duzue beste aukerarik ez badago, baina beste guztion artean nola egingo duzue? Bazkaltzeko elkartzen zareten kuadrillatxo horren hizkuntza ohituretan eragiteko aukera duzue; orain elkarrizketa guztiak gaztelniaz badira, aldaketarako aukera asko dituzue zabalik, helburuak progresiboak izan daitezke, pauso txikiak adosteko aukera zabaldu dezakezue. Gogoratu edozein aurrerapen txiki ere aurrerapen dela eta etorkizunerako abiapuntu berria izan daitezke. Zuen esku dago. Animo bada!
hitzartzen 2018-11-15
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Ima
Lagunartea
Galdera
Intentzio txar barik, aurrekoan pertsona batek honela galdetu zidan: “¿Esto del idioma es tan importante? ¿Qué más dará? ¿Importa tanto un idioma u otro?”Berak ez du ulertzen hizkuntza bati horrenbesteko garrantzia ematea edo atxikipena izatea. Ez nuen jakin erantzun labur batekin (azalpen luzeetan sartu barik) erantzuten
Zer moduz Ima?
Zure zalantzari alde askotatik hel dakioke baina hau da burura datorkigun lehenengo gauza (intentzio txar bako) lagun horri esateko: "Eta zuk zergatik ematen diozu hain garrantzia gutxi?" Nik ez diot hizkuntza bati besteari baino garrantzia handiagoa ematen. Nik garrantzia ematen diot aukeratu ahal izateari. Hizkuntza hautatzeko berak adina askatasun maila eduki nahi dut; horretarainoko garrantzia ematen diot hizkuntzari. Beste era batera esanda, hark gaztelaniaz egiten du lasai ederrean, denek ulertuko dioten ziurtasunez; patxada bera nahi dut nik euskaraz egiten dudanean, eta ulertua izango naizen ziurtasun bera nahi dut. Puntu horretara iristen garenean norberak hauta dezala nola hitz egin nahi duen... pareko hiztuna berak nahi ez duen ezertara behartu gabe!
hitzartzen 2018-11-14
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Eider
Familia
Galdera
Familiako bazkarian senide batzuk gaztelaniaz gustura hizketan, airoso. Familia osoa euskalduna eta “euskaltzalea”, bai behintzat seme-alaben hezkuntzarako. Nik, ixilune labur bat aprobetxatuz, zera komentatu nuen: “ez nekien zuen artean gaztelaniaz horrenbeste hitz egiten zenutenik”. Eta erantzuna: “guk gaztelaniaz? euskaraz egiten dugu-eta!” . Alegia, konturatu ere ez dira egiten gaztelaniaz ari direnik. Zer egin dezaket?
Kaixo, Eider:
Asko dira ohartu gabe euskaratik gaztelaniara aldatzen diren euskaldunak. Harrigarria bada ere, ez dira kontziente hizkuntza aldaketa horretaz. Zuk adierazi bezala, horren berri ematen zaienean ere euskaraz ari direla erantzuten dizute! Ez gara horretan euskaldunok bakarrak munduan, beste hizkuntza batzuekin ere gertatzen den gauza da. Kode-alternantzia esaten diote adituek. Hizkuntzen arteko ukipenaren fenomenoetako bat da. Gaztelaniak eragin nabarmena du gure egunerokoan eta horrek gure hizketa modua baldintzatzen du. Hori ulergarria da, hizkuntza indartsuarekin kontaktuan baitago euskara. Historiari erreparatuta, askotan izan ditu euskarak beste hizkuntza batzuk bizikide eta hainbat mailegu hartu dituela konturatuko gara. Hein handi batean, horiek aurrera egiten lagundu dute eta hizkuntzaren biziraupena ziurtatzen.
Horrekin ez dugu esan nahi ezer egin behar ez denik edota ezin daitekeenik ezer egin. Guri dagokigu kode-alternantzia horren inguruan hausnartzea eta horri men ez egitea, horrela erabakitzen badugu behintzat.
Zuk aipatutako kasuan, Eider, zer egin dezakezu? Gaia mahai gainean jartzea horren inguruko hausnarketa egiteko balio dezake. Pertsona horiek ez badira ohartzen kode-alternantzia horretaz, lehenik eta behin galdetu diezaiekezu ea nahi duten kode-alternantzia horretaz kontziente izan. Horretarako ariketatxo bat proposatu diezaiekezu, elkarrizketa ematen den bitartean, norbaitek hizkuntza noiz aldatzen den behatu dezala, zenbat aldiz aldatzen den, zer esateko aldatzen den... Kode-alternantzia horretaz kontzientzia hartu nahi duten artean errotazioa egin behaketa lanetan. Horrek guztiak pertsona horiek kode-alternantziaren kontzientzia hartzeko balioko die eta bide batez, hausnartzeko ea mantendu nahi duten ala ez. Beti euskaraz mantentzea lehenesten badute, kontzientzia hartzea izango da lehenengo pausoa eta ondoren ohitura hori aldatzea egiten den bakoitzean. Denbora beharko dute, agian kanpotik norbaiten laguntza mesedegarri izango zaie (betiere eskatzen badute). Baina, gure ustez une honetan kontzientzia hartzeko fasean daude eta horretan lagundu diezaiekegu, ondoren hausnarketa eta erabakiak hartzeko fasera pasatzeko.
hitzartzen 2018-10-30
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Ihabar
Merkataritza
Galdera
Gure tabernan menua edo karta euskara hutsean dago. Bezero batek, ez tono onean: “esto no entiendo, traeme el de castellano”. Nik: “no hay”. Berak: “¿Cómo que no hay? ¿Por qué? ¿Cómo puede ser que no tengáis la carta en castellano?”
Kaixo, Ihabar:
Egoera horretarako gure gomendioa eztabaidan ez sartzea da, baizik eta konponbideak aurkeztea bezeroari. Bezeroak egiten duen galderak (nola da posible menua gaztelaniaz ez edukitze?) zabaldu dezakeen eztabaidarako argudioak aurkitzea ez zaizu erraza izango, eta bururatuko zaizkizun batzuk bezeroa asetuko ez dutela sumatu dezakegu. Beraz, galdera zuzenari erantzutea baino, konponbidea ematea da gure gomendioa, adibidez menuan jartzen duena gaztelaiaz esango diozula adieraziz: “Lasai nik esango dizut zer daukagun jateko” irribarre batekin esan eta menuan duzuena azaldu. Betiere irribar batekin eta gorputz jarrera atseginarekin. Errazagoa izango da horrela egoera gainditzea, eztabaidan sartzea baino.
hitzartzen 2018-09-25
Ez dago iruzkinik | Iruzkindu
Joseba Garai
Lagunartea
Galdera
beti euskeraz egiten dugu lagun bat eta biok. Beste egunean, beste lagun bat etorri zen, erdelduna, eta hasi zitzaigun galdetzen ea zergaitik egiten dugu euskeraz. Ni euskaldunak garelako esan nion eta hark erantzun: ni ere bai, baina erderaz hobeto egiten baduzue, zergaitik euskeraz? Eta ez nuen jakin zer erantzun …..
Kaixo, Joseba:
Zuen solasaldira sartu zen hirugarren lagun horri buruz galdera batzuk sortzen zaizkit: ulertzen du? Zenbateraino da lagun?
Ulermena ziurtatuta badago, euskaraz jarrai dezakezue arazo barik. Gogoratu Euskaraldian egingo dugun ariketa: ahobiziek euskaraz egingo dute eta belarriprestek, egoera desblokeatuz, eurekin euskaraz egitera gonbidatuko gaituzte.
Bestetik, errepara ezazu zure inguruan. Euskara ez den beste hizkuntza batean natural mintzo denak ez du bere hizkuntza hautua justifikatu beharrik. Beraz, euskaldunok ez gaude geure portaera arrazoitzera behartuta, printzipioz. Besterik da hirugarren pertsona hori oso gertuko laguna izatea. Kasu horietan gaia berak plazaratu duenez "zergatik" galdetuz, aukera ona izan daiteke gaiaz hitz egiteko eta, aurrera begira, finkatuko ditugun hizkuntza ohiturei buruz hausnartzeko.
Azken finean, bi kontu dira ondo gogoan hartu beharrekoak: ulermena bermatuta dagoenean, euskaraz lasai egin dezakegu; eta edonoren aurrean -honek jakin edo ez- euskaraz egin dezakegu hala nahi dugulako eta, beharrezkoa ikusten dugunean bakarrik arrazoituko dugu gure hizkuntza portaera. Ziur nago Euskaraldiak asko lagunduko digula horretan.
hitzartzen 2018-09-20
iruzkin bat | Iruzkindu